
پیشرفت در دارورسانی ریوی با استفاده نانوذرات
در پزشکی، فناوری نانو مورد استفاده در دارورسانی، عملکرد داروها را افزایش میدهد، حلالیت دارو را بهبود میبخشد، دارورسانی هدفمند به نقاط خاصی در بدن را ممکن میسازد، عوارض جانبی را به حداقل میرساند و زمان ماندگاری دارو را طولانی میکند.
دانشمندان دانشگاه پزشکی ونژو به تازگی تحقیقی را منتشر کردهاند که در مورد پیشرفت در سیستمهای دارورسانی مبتنی بر فناوری نانو برای دارورسانی ریوی بحث میکند. آنها دریافتند که فناوری نانو مزایای مختلفی برای درمان بیماریهای مزمن ارائه میدهد که منجر به بهبود قابلتوجهی در نتایج درمان میشود.
استفاده از سیستمهای تحویل مبتنی بر نانوذرات مانند لیپوزومها و میسلها در دارورسانی ریوی به عنوان یک استراتژی امیدوارکننده برای دستیابی به تهنشینی دارو نشان داده شد. این فناوریها همچنین به کنترل رهایش دارو در ریهها و به حداقل رساندن خطرات سمیت دارو در داخل بدن کمک میکنند.
دارورسانی ریوی
بیماریهای ریوی یک تهدید رایج برای سلامت انسان هستند و علت اصلی مرگ و میر در سراسر جهان به شمار میآیند. آنها عمدتاً ریهها را تحت تأثیر قرار میدهند، اما میتوانند به سایر قسمتهای سیستم تنفسی نیز سرایت کنند. بیماریهای ریوی شامل آسم، سرطان ریه و بیماریهای مزمن انسدادی ریه (COPDs) مانند برونشیت مزمن و آمفیزم است.
دارورسانی ریوی، از جمله داروهای استنشاقی که توسط افراد مبتلا به آسم استفاده میشود، به روش ارجح برای درمان بیماریهای ریوی تبدیل شده است. در این روش، داروها مستقیماً به ریهها منتقل میشوند و در آنجا میتوانند به سرعت عمل کنند.
داروهای استنشاقی منجر به افزایش کارآیی داروهای ریوی شده است و باعث میشود در ریهها به سرعت عمل کند و همچنین با کاهش اثرات جانبی سیستمیک همراه است. علاوه بر این دارورسانی ریوی نیز یک راه مصرف غیرتهاجمی است که برای اکثر بیماران تجویز میشود.
گرافن: مادهای شگفت انگیز
دستیابی به اثربخشی با دارورسانی ریوی، به وسیله حمل دارو، دوز و تهنشینی ذرات دارو در ریهها بستگی دارد. هدفگیری دقیق سیستمهای دارورسانی ریوی نیز به بهبود اثربخشی داروها کمک میکند.
دارورسانی برای بیماریهای ریوی با چالشهایی از جمله ناپایداری در داخل بدن، حلالیت و جذب ضعیف داروها مواجه است. این چالشها را میتوان با استفاده از سیستمهای دارورسانی مبتنی بر نانوذره برطرف کرد. آنها میتوانند حلالیت را افزایش داده، جذب را بهبود بخشیده و رهایش داروها را در محل مورد نظر کنترل نمایند.
نانوذرات در پزشکی
توسعه دارورسانی مبتنی بر نانوذرات در سالهای اخیر مزایای بسیاری را در پی داشته است. فناوری نانو علاوه بر بهبود اثربخشی دارو و به حداقل رساندن خطرات عوارض جانبی سیستمیک، محققان را قادر ساخته است تا دسترسی زیستی و فارماکوکینتیک داروها را در یک موجودیت بیولوژیکی بهبود بخشند.
درمان COPD مثال خوبی برای این موضوع است. در این مورد، سیستمهای دارورسانی مبتنی بر نانوذرات، آنتیاکسیدانها را برای مقابله با استرس اکسیداتیو دخیل در بیماریزایی COPD کپسوله میکنند.
لیپوزومها، میسلها و سایر نانوذرات وسیلهای بسیار مؤثر برای رساندن عوامل درمانی به مکانهای هدف خاص در ریهها و کنترل رهایش زمانبندیشده آن عوامل در بدن هستند. همچنین نشان داده شده است که کپسوله کردن داروها در سیستمهای تحویل پلیمری، داروها را قبل از رسیدن به محل مورد نظر از تخریب آنزیمی ایمن نگه میدارد.
انواع سیستمهای دارورسانی مبتنی بر نانوذرات
موادی مانند لیپوزومها، میسلهای پلیمری، دندریمرها و سایر نانوذرات برای رساندن دارو به نقاط هدف در بدن استفاده میشوند. آنها برای تحویل داروهای آبدوست و آبگریز استفاده شدهاند و به رسوب در ریه با افزایش نرخ جذب توسط سلولهای هدف دست مییابند که در نهایت کارایی دارو را بهبود میبخشد.
ابزار تحویل مبتنی بر نانوذرات در درمان بیماریهای ریوی مانند آسم و COPD بسیار مؤثر هستند. آنها فراوانی دوز را کاهش میدهند و در عین حال سمیت مولکولهای داروی محصور شده را به حداقل میرسانند و دارو را برای مدت طولانیتری در ناحیه مورد نظر نگه میدارند.
حاملهای دارویی مبتنی بر لیپید
داروهای متداول شیمی درمانی برای درمان سرطان ریه به دلیل موانع فیزیولوژیکی در بدن بیماران با چالشهایی در روشهای دارورسانی ریوی مواجه هستند. سیستمهای دارورسانی مبتنی بر لیپید (LBDDS) بهدلیل نفوذپذیری، اثر ماندگاری و توانایی اصلاح با بخشهای هدفگیری مختلف هم برای هدفگیری غیرفعال و هم فعال مورد استفاده قرار گرفتهاند.
لیپوزومها از یک یا چند لایه فسفولیپیدی تشکیل شدهاند. اندازه و تعداد دو لایه در لیپوزومها طبقهبندی آنها را به عنوان وزیکولهای تک لایه کوچک، وزیکولهای تک لایه بزرگ یا وزیکولهای چند لایه تعیین میکند. لیپوزومهایی که از طریق ریهها تجویز میشوند میتوانند زمان ماندگاری دارویی را که کپسوله کردهاند افزایش دهند و آن را برای مدت طولانیتری در ریهها نگه دارند. انجام این کار باعث افزایش اثرات دارویی درمانی موضعی میشود و در عین حال عوارض جانبی سیستمیک را به حداقل میرساند.
میسلها
میسلها حاملهای دارویی مبتنی بر نانوذرات قابل استنشاق برای درمان سرطان ریه هستند. آنها ابزارهای پلیمری هستند که از چندین پلیمر بلوکی تشکیل شدهاند. یک بخش آبگریز در داخل و یک بخش آبدوست در بخش بیرونی، آنها را قادر میسازد تا به طور همزمان داروهای آبگریز و آبدوست را در خود محصور کنند. میسلهای پلیمری کروی هستند و اندازه آنها بین 10 تا 100 نانومتر است.
درباره نویسنده «بن پیلکینگتون»
بن پیلکینگتون نویسنده، ویراستار و نمونهخوان مستقل با مدرک کارشناسیارشد در رشته ادبیات انگلیسی از دانشگاه آکسفورد است. او با استفاده از ارتباط نوشتاری متعهد به شفافسازی است و از گفتن داستانهای پیچیده و فنی به شیوهای مناسب و قابلدرک، لذت میبرد.